Een Turkse verloving verloopt internationaal gezien zeer vergelijkbaar, of het nu in zeer traditionele en conservatieve of in meer moderne gezinnen is. Zoals zoveel feesten is het een gebeurtenis voor het hele gezin, die niet alleen in kleine kring wordt gevierd, maar waarbij ook een groot deel van de familie betrokken is.
Kiz Isteme – Om de hand vragen
De Kiz Isteme is de eerste stap op weg naar een Turkse verloving. Net als bij het vragen om de hand van de aanstaande bruid, wat ook in veel andere culturen bekend is, benadert de vader van de aanstaande bruidegom de vader van de potentiële bruid en vraagt om diens zegen. In moderne gezinnen is het meestal de man die zijn geliefde vooraf een huwelijksaanzoek doet, de Kiz Isteme en de verdere stappen volgen slechts daarop. In traditionele gezinnen wordt het huwelijk in eerste instantie tussen de ouders overeengekomen, waarbij ook aan de kinderen gevraagd wordt of zij de verbintenis willen aangaan. Gearrangeerde huwelijken komen steeds minder voor. Vaak brengt de familie van de man een klein geschenk mee bij deze gelegenheid, Turkse zoetigheden zoals baklava, bonbons en bloemen zijn gebruikelijk.
Het plan wordt dan officieel bezegeld tijdens het gezamenlijk koffie drinken. Meestal is er voor de aanstaande bruidegom nog een kleine verrassing in petto, want zijn koffie wordt bij deze gelegenheid vaak nauwelijks drinkbaar gemaakt met zout en citroen. Hij moet dit drinken, indien mogelijk zonder iets te laten merken, als symbool dat hij zijn toekomstige vrouw zal bijstaan in goede en slechte tijden.
Zoals vele andere, Turkse tradities rondom de verloving en het huwelijk, dient deze stap niet in de laatste plaats om de twee families in staat te stellen elkaar beter te leren kennen.
Söz Kesme – De belofte en de ringen voor de eerste keer omdoen
Net als bij de vorige stap werkt een Turkse verloving niet zonder de familie. De ringen worden niet door elkaar omgedaan, de procedure is als volgt. De ringen worden op een liefdevol versierd en verfraaid dienblad van zilver gelegd en met elkaar verbonden door een rood koord of een lint van zijde. Het hoofd van de familie van de aanstaande bruidegom doet vervolgens de ringen om en knipt met een schaar het rode lint door. De Turkse verloving wordt op dit moment nog niet als voltrokken beschouwd, maar het is een belofte. De eigenlijke verloving wordt gevierd tijdens een aparte ceremonie, die iets later volgt.
Een bijzonderheid: traditioneel gezien zijn er in Turkije geen verlovingsringen, dus de ringen die zijn omgedaan zijn ook meteen de toekomstige trouwringen. Gezien de schoonheid van een diamanten verlovingsring is een extra ring echter geoorloofd en welkom in modernere gezinnen.
Het lange, rode lint wordt vervolgens in vele kleine stukjes geknipt en alle gasten, in het geval van Söz Kesme de naaste familie die in besloten kring bijeenkomt, krijgen een stukje als aandenken. Het wordt beschouwd als een geluksbrenger.
Nisan – Het eigenlijke verlovingsfeest
In tegenstelling tot bruiloften, die in Turkse families traditioneel door de hele familie worden bijgewoond, wordt de verloving in een kleinere kring gevierd. In een Turkse familie betekent dit echter geenszins dat er slechts een twaalftal gasten aan tafel zitten; het zijn er zelden minder dan 50 en menige Turkse verloving wordt ook met 200 gasten gevierd.
De verlovingsceremonie is vergelijkbaar met de Söz Keme-procedure. De ringen worden opnieuw met een rood lint verbonden, worden daarna omgedaan en het lint wordt doorgeknipt, maar deze keer door een familielid van de bruid. De jurk van de vrouw is vaak zeer weelderig ontworpen, bijna als een bruidsjurk. Er zijn geen exacte regels voor de jurk, alleen de kleuren zwart of wit zijn taboe.
Een essentieel onderdeel van de viering is Taki, wat vertaald eenvoudigweg “sieraad” betekent. De vrouw ontvangt hierbij een geschenk van gouden sieraden van de familie van de man, en ook andere gasten overhandigen het paar gouden munten of geld. De omvang van het geschenk wordt normaal gesproken bepaald door de graad van verwantschap; naaste verwanten geven meer dan verre verwanten. Taki heeft een zeer praktische achtergrond bij de Turkse verloving: de aanstaande bruid moet al vóór de bruiloft gedekt zijn, voor het geval dat haar man iets overkomt. Daarom zijn de geschenken bij een Turkse verloving beperkt tot kostbaarheden en geld, met uitzondering van de schenking van de huisraad door de ouders van de bruid. Vaak kondigt een spreker aan welke geschenken zijn gegeven, beknibbelen kan snel als gebrek aan respect worden opgevat.
Daartoe behoort ook Nisan Bohcasi, zowel de vrouw als de man krijgen een eigen bahca van de ouders, wat vertaald kan worden als bundel. Vroeger was het een met de hand geborduurde doek waarin een bijzonder, praktisch geschenk was gewikkeld. Bij voorkeur kleding of accessoires van hoge kwaliteit, iets wat het leven van alledag veraangenaamt. Tegenwoordig wordt de klassieke bundel vaak vervangen door rijkelijk versierde kisten, die in Turkse trouwwinkels verkrijgbaar zijn.
